Đồ thờ đá

Đồ thờ đá là một trong những hạng mục không thể thiếu trong việc xây dựng các khu công trình tâm linh như nhà thờ họ, lăng mộ, đền, chùa hoặc thậm chí là khu vực thờ cúng của gia tiên trong gia đình hiện nay. Các mẫu đồ thờ làm bằng đá tỉ mỉ và đa dạng về mẫu mã, kích thước, chủng loại. Màu sắc nhẹ nhàng, mang hơi hướng cổ điển tạo nên không gian trang nghiêm.

Các mẫu đồ thờ tiêu biểu phải kể đến như: Bàn thờ đá, lư hương đá, bát hương đá, cây hương bằng đá, lọ hoa đá, đèn đá.v.v. được sắp xếp và bày trí ngăn nắp theo thứ tự đầy đủ tại khu vực làm lễ cúng.

Việc bố trí các chi tiết này trong khu vực thờ cúng tâm linh không chỉ có nhiều ưu điểm mang tính thẩm mỹ, độ bền cao mà còn mang lại ý nghĩa tâm linh và phong thủy, đem lại sự may mắn và thể hiện sự thành kính của gia chủ đối với gia tiên, dòng họ và các bậc đức, thánh thần.

Đồ thờ đá là gì?

Đồ thờ đá là các vật phẩm được làm từ đá tự nhiên với nhiều màu sắc khác nhau được thiết kế và điêu khắc hoa văn tinh tế bởi các thợ mỹ nghệ có tay nghề cao để cho ra 1 sản phẩm thờ cúng phong thủy đẹp và bền. Có thể coi đây là 1 trong những hạng mục không thể thiếu trong quá trình xây dựng và hoàn thiện các công trình tâm linh công cộng như chùa, đền, đình hoặc các công trình tâm linh trong gia đình như nhà thờ, khu lăng mộ và nơi thờ cúng gia tiên.

Ý nghĩa mang lại khi sử dụng đồ thờ bằng đá

Sử dụng các đồ thờ bằng đá mang lại tính thẩm mỹ cao. Màu sắc của đá đẹp tự nhiên, thanh nhã với những đường nét chạm trổ hoa văn linh vật hoặc tứ quý tỉ mỉ mang tính phong thủy sẽ làm cho khu vực thờ cúng trở nên trang nghiêm, cổ kính và linh thiêng. Chất liệu đá khai thác từ các vùng núi đá lâu đời sẽ có độ bền rất lớn, giữ được nguyên trạng và màu sắc trong thời gian dài.

Việc bày trí các vật phẩm này còn thể hiện sự tâm linh, bởi đá là chất liệu phong thủy hàng đầu trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ cho các hạng mục công trình. Giúp sinh vận khí tốt. Kết hợp với các hoa văn rồng, phượng, lân hoặc các hoa văn về cảnh sắc 4 mùa của tạo hóa sẽ tạo nên yếu tố giúp cho trời đất hài hòa, cầu cho cuộc sống được bình an, may mắn và hạnh phúc tới với tất cả mọi người.

Ưu điểm của việc sử dụng đồ thờ đá

Đá là 1 trong những chất liệu dùng trong việc gia công hoàn thiện các sản phẩm mỹ nghệ tiêu biểu hiện nay. Việc sử dụng đá để cho ra đời các mẫu sản phẩm đồ thờ cúng bằng đá có ưu điểm rất lớn:

Mẫu mã và kích thước đa dạng, phong phú

Chúng ta có thể sử dụng đá để làm rất nhiều mẫu đồ thờ như: bàn thờ đá, cây hương đá, lư hương đá, đèn đá, bát hương đá.v.v. với nhiều kích thước khác nhau tùy theo vị trí đặt, diện tích sử dụng và ý muốn của gia chủ. Mỗi mẫu đồ thờ được thiết kế hình dáng và điêu khắc hoa văn khác nhau, gia chủ và khách hàng có thể thoải mái lựa chọn theo sở thích và phong thủy.

Màu sắc đẹp

Các mẫu đồ thờ làm bằng đá có màu sắc tự nhiên, đẹp, không bị phai màu theo thời gian. Gia chủ có thể lựa chọn các mẫu đá phổ biển trên thị trường đá mỹ nghệ hiện nay như: đá màu xanh rêu, đá màu xanh đen, đá màu trắng, đá màu vàng, đá vân hoa cương.v.v. Màu sắc của đá hoàn toàn là màu sắc tự nhiên không pha trộn nhân tạo nên không bị bạc màu như các loại vật liệu khác.

Chất liệu đá cứng và bền bỉ

Ngoài các chất liệu như nhôm, thép hay đồng, đồ thờ bằng vật liệu đá có độ bền thuộc top đầu trong số những vật liệu làm đồ thờ cúng. Bởi lẽ, các mẫu đá gia công nên các sản phẩm này đều được làm từ đá khai thác tự nhiên được nung nấu trong lòng đất hàng ngàn năm tuổi. Chúng chịu được thời tiết khắc nghiệt, mưa hoặc nắng, hoặc các yếu tố ngoại cảnh khác đều gần như không ảnh hưởng tới chất liệu và tuổi thọ.

Dễ dàng vệ sinh, lau dọn

Đồ thờ làm bằng đá có chất liệu mịn, bóng và sáng, do vậy chúng dễ dàng vệ sinh bằng nước, khăn ẩm mà không làm ảnh hưởng đến bề mặt bên ngoài, màu sắc vốn có của các vật phẩm phong thủy này. Giúp chúng ta tiết kiệm được thời gian, công sức và tiền bạc so với các chất liệu khác.

Các mẫu đồ thờ đá tiêu biểu

Giống như chúng tôi đã giới thiệu ở trên, các loại đồ thờ cúng bằng đá được chế tác khá nhiều và đa dạng phải kể đến như sau:

Bàn thờ đá (Bàn lễ đá)

Đây là 1 trong những đồ thờ đá quan trọng của khu vực thờ cúng tại các ngôi chùa, miếu, đình, đền hiện nay. Các mẫu bàn lễ đá được thiết kế theo phong thủy và có kích thước phù hợp với không gian tổng thể. Cụ thể, chúng được thiết kế hình chữ nhật, hình tròn, hoặc hình vuông.

Bàn thờ đá được sử dụng với mục đích để sắp xếp và bày trí các vật phẩm khi lễ, cúng bái của người dương với các bậc phật, thánh, thần và những người đã khuất trong gia tiên. Mỗi vật phẩm được sắp xếp đầy đủ và ngăn nắp vừa vặn với kích thước của bàn lễ đá.

Chất liệu để làm đồ thờ đá này bằng đá tự nhiên nguyên khối màu xanh đen hoặc xanh rêu mang lại sự tôn nghiêm, cổ kính theo văn hóa của người Việt Nam. Hoa văn được khắc trên thân của bàn lễ đá thường là các hoa văn về con vật hoặc cây cối trong phong thủy, thể hiện đậm bản sắc của người phương Đông.

Cây hương đá

Cây hương đá được trang trí tại khu vực thờ chung của các khu đình chùa và lăng mộ của gia tiên. Chúng thường được đặt ở vị trí ngoài trời, khu vực sân, sảnh của các công trình tâm linh.

Mục đích của việc bố trí cây hương đá dùng để thắp hương và là sự kết nối giữa con người trên trần thế với thần linh và âm giới. Đây là sự gắn kết giữa trời với đất, âm và dương. Tùy theo từng phong tục tập quán mà cây hương đá được lập nên để thờ cúng Phật hoặc 1 vị thần, thánh cụ thể nào đó.

Cây hương đá được thiết kế có mái che hoặc không có mái che tùy theo ý muốn và điều kiện kinh tế của gia chủ. Phần thân cây hương là loại có 1 trụ vuông chính giữa để làm nhiệm vụ đỡ phần bệ và mái che. Phần đế của cây hương thường là hình vuông có bản to để tạo sự vững chắc nâng đỡ toàn bộ thân, bệ và mái.

• Loại có mái che được thiết kế giống như 1 chiếc miếu thu nhỏ có thể là loại 1 mái hoặc 2 mái. Mỗi mái che đều được chạm khắc các mẫu hoa văn phong thủy tỉ mỉ và tinh tế, đối xứng với nhau rất hài hòa. Bên trong đặt 1 bát hương để thắp hương và đặt đĩa đựng hoa quả, bánh kẹo.
• Loại không có mái che thường chỉ có bệ đặt bát hương và đĩa đựng hoa quả và có thêm phần bài vị khắc chữ Hán hoặc các họa tiết trang trí ở phía sau.

Chất liệu làm loại đồ thờ đá này là các loại đá màu xanh đen, vàng, hoặc xanh rêu, số ít dùng màu trắng. Chúng đều có đặc điểm là độ bền cao và không chịu tác động của thời tiết khắc nghiệt, thích hợp để ngoài trời với tuổi thọ lên tới hàng trăm năm.

Lư hương đá

Lư hương đá là mẫu đồ thờ làm bằng đá phổ biến được đặt ở phía ngoài sân, phần gian chính giữa trong các công trình lăng mộ đá của gia đình, các khu nhà thờ họ, đền chùa. Chúng được dùng để cắm hương trước khi tiến vào bên trong khu vực tâm linh. Kích thước của các lư hương bằng đá thường lớn và dễ dàng nhận thấy khi bước vào khu vực sân của công trình tâm linh.

Việc đặt lư hương đá ở khu vực này giúp mọi người thuận tiện và có không gian rộng để thắp hương bên ngoài, tránh vào bên trong khu thờ tâm linh thắp hương gây khói và ngạt, và dễ cháy nổ bởi lượng người đến thắp hương là rất lớn. Thêm vào đó, chúng ta có thể sử dụng để đốt trầm hương, khiến cho không gian thêm an lành, thanh tịnh, giúp hóa giải khí xấu, mang lại vận khí tốt cho khu vực này, cũng như cho mỗi người.

Lư hương bằng đá là hạng mục đồ thờ đá có thiết kế hình vuông hoặc hình tròn là chủ yếu, được làm từ chất liệu đá xanh đen, rêu hoặc vàng, trắng tùy theo yêu cầu. Trên bề mặt của chúng được khắc và chạm hoa văn đầu rồng hoặc hình tròn bát quái, hoặc các mẫu hoa văn đa dạng khác để tạo vẻ đẹp tinh tế, trang trọng và không kém phần uy lực.

Phần chân của lư hương có thể là dạng 1 chân, 3 chân có kèm đế ở dưới tương ứng hình tròn hoặc hình vuông rất thanh thoát và đẹp mắt. Phần tai của lư hương được bố trí 2 bên cân xứng với nhau.

Đèn đá

Đèn đá là 1 trong những vật phẩm đồ thờ làm bằng đá không thể thiếu trong các công trình thờ cúng tâm linh. Vị trí đặt đèn đá thường được bố trí ở khu vực 2 bên cạnh lăng thờ chung trong khuôn viên khu lăng mộ, cạnh lư hương đá trước sân. Đèn đá có vừa có tác dụng thắp sáng bằng việc thêm bóng đèn điện hoặc cây nến, đèn dầu ở bên trong, vừa có tác dụng trang trí cho tổng thể khuôn viên khu vực thờ cúng.

Cây đèn đá được thiết kế gồm phần thân cao và phần đèn ở bên trên, xung quanh được trang trí thêm hoa văn. Chất liệu thường là đá tự nhiên màu xanh đen, trắng, vàng hoặc xanh rêu đồng màu với lư hương, hạc đá hoặc lăng thờ để làm hài hòa cho tổng thể.

Hạc đá

Hạc là loài vật tiêu biểu trong kiến trúc tâm linh của người phương Đông nói chung và người Việt Nam nói riêng. Hạc làm bằng đá có tác dụng trang trí và chấn phong. Chúng thường được đặt ở cạnh lư hương và đèn đá trong khuôn viên sân của các công trình đình, đền, chùa, nhà thờ họ hoặc khu vực thờ cúng riêng của gia đình.

Hạc đá có nhiều mẫu mã, kích thước khác nhau. Các kích thước được tư vấn chuẩn phong thủy của gia chủ. Chất liệu làm hạc đá là các mẫu đá nguyên khối màu xanh đen hoặc số ít là màu trắng rất cứng và bền theo thời gian. Các mẫu đều được trạm trổ hoa văn tinh tế và uyển chuyển. Thông thường chúng ta đặt 2 bức tượng hạc đá ở 2 bên đối xứng và quay mặt hướng vào nhau.

Hạc đá là biểu tượng cho sự thuần khiết và thanh cao, là biểu tượng của sự khẳng khái và nghĩa hiệp. Do vậy, việc trưng bày hạc đá sẽ mang lại nhiều may mắn, sự an lành trong cuộc sống cho mỗi người.

Bát hương đá

Bát hương là bộ phận không thể thiếu trong bất cứ khu vực thờ cúng nào của tổ tiên và các công trình tâm linh. Đây là mẫu đồ thờ đá dùng để cắm hương trực tiếp trước khi cúng và khấn vái của mỗi người trong gia đình và những người tới các khu linh thiêng.

Bát hương trong danh mục đồ thờ làm bằng đá có chất liệu đá tự nhiên chịu nhiệt và màu sắc thường là màu xạn đen hoặc xanh rêu. Chúng được thiết kế giống như các mẫu bằng vật liệu khác. Điểm khác biệt là các mẫu bát nhang đá được khắc hoa văn thay vì in hoa văn thông thường rất cẩn thận và tỉ mỉ các chi tiết từ nhỏ tới lớn. Hoa văn in trên các mẫu bát hương sẽ có hình bát quái ở chính giữa, 2 bên được khắc hoa văn hoa lá cành đối xứng và cân đối với nhau.

Lọ hoa đá

Lọ hoa làm bằng đá không thể thiếu trong danh mục các đồ thờ đá. Chúng được sử dụng để cắm hoa, trang trí cho bàn thờ, khu vực thờ cúng thêm đẹp mắt và đầy đủ theo phong tục của người Việt Nam ta.

Lọ hoa làm từ chất liệu đá cứng, được các thợ mỹ nghệ chế tác cẩn thận sao cho cân đối. Gia chủ có thể lựa chọn lọ hoa nhỏ đặt trên ban thờ hoặc loại bình hoa có kích thước lớn đặt ở dưới nền đất.

Hoa văn trang trí trên lọ hoa bằng đá thường phổ biến là hoa văn cây cối đại diện cho 4 mùa Xuân, Hạ, Thu, Đông hoặc hoạ tiết bông hoa sen thanh tao, nhã nhặn.

Mâm bồng đá

Mâm bồng hay còn gọi là đĩa đựng vật phẩm thắp hương, được đặt trên ban thờ, bàn lễ đá trong khu vực thờ cúng của gia tiên như bàn thờ, lăng mộ, nhà thờ họ và khu vực đình, chùa, đền, miếu.v.v.

Mâm bồng là một trong số các đồ thờ cúng bằng đá góp phần tạo nên 1 tổng thể đầy đủ hơn. Khi làm chất liệu bằng đá, thời gian sử dụng sẽ lâu dài hơn và thay thế được các mẫu đĩa, mâm khác. Những người tới thăm viếng trong gia đình không cần chuẩn bị thêm đĩa đựng để bày trí hoa quả, bánh kẹo.

Các loại mâm bồng bằng đá có kích thước to hay nhỏ tuỳ thuộc vào diện tích sử dụng của bàn thờ, bàn lễ đá. Chúng được khắc hoa văn khá đơn giản ở bên trong lòng như chữ Hán, hoạ tiết bông hoa sen.v.v.

Chén đựng rượu, nước

Chén đựng rượu được làm bằng đá được bày trí theo số lẻ trên ban thờ. Các mẫu chén được thiết kế với hình dáng đơn giản, có thể là không hoạ tiết hoặc hoạ tiết đơn giản. Trong tâm linh, việc có đầy đủ chén rượu, nước dâng lên những người đã mất, các bậc thần, thánh thể hiện lòng thành kính của con cháu với gia tiên, dòng họ, các vị chư thần.

Trên đây là tổng hợp các mẫu đồ thờ bằng đá đầy đủ để cúng bái và thắp hương ở các khu lăng mộ, bàn thờ dòng họ, khu vực đình, chùa, đền, miếu. Việc sắp xếp bày trí và chuẩn bị đầy đủ các đồ thờ đá không chỉ thể hiện sự chu đáo của gia chủ đối với công việc thờ cúng tâm linh, mà còn mang lại vận khí tốt, giúp thu hút tài lộc, sức khoẻ và sự may mắn trong cuộc sống đối với mỗi người.